آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۸ 
غارگیلاسی گیاهی از تیره ی گل سرخ که حداکثر ارتفاع این درخت ۱۰ متر و شاخه های جوان آن صاف و سبز است.برگهای آن همیشه سبز، صاف، چرمی، براق، به شکل بیضی کشیده و نوک تیز است.
نام های دیگر: کجور، جل، جلی، جرم لیوه، چرم ليفه، چرم گیله و غارطر بوزونی.
نام فارسی : غارگیلاسی
تیره: گل سرخ Rosaceae
نام انگلیسی : Cherry laurel
نام علمی:Laurocerasus officinalis
خصوصیات گیاه
(این تیره، تیرهی مهمی است که دارای بیش از ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ گونه است. این تیره از یک سو به علت داشتن اختصاصات بسیار کهن مستقیما به تیره آلاله مربوط می شود و از سوی دیگر با دارا بودن تعدادی از گیاهان بسیار تکامل یافته، به ویژه گل هایی با تخمدان زیرین، بسیار پیشرفته است و همچنین گیاهان آن از نظر شکل ظاهری با یکدیگر تفاوت زیادی دارند.)
سطح برگ، سبز تیره و براق و پشت آن، سبز مغز پسته ای و مات و رگبرگ و سطح برگ کاملا نمایان است.
اگر برگ را لای انگشتها فشار دهیم بوی اسانس بادام تلخ از آن برمی خیزد.
دمبرگ ناودانی و طول آن ۱ تا ۲ سانتی متر است. گل ها خوشهای انبوه، طول خوشه حدود ۱۶ سانتی متر، به رنگ سفید و بسیار معطر است.
میوهی آن سفت، تخم مرغی شکل یا شبیه گیلاس، نوک تیز با قطر ۱۰ تا ۱۲ میلی متر و به رنگ ارغوانی مایل به سیاه و دارای یک هسته صاف و ناوی است.
این گیاه بومی ترکیه و حوالی شهر ترابزون (شهری در ترکیه در کنار دریای سیاه) است به همین دلیل در کتب با نام غارترابزونی هم آمده است و در اواسط قرن ۱۶ میلادی به اروپا وارد شده و در حال حاضر در سطح وسیعی در اروپای جنوبی می روید.
در ایران نیز در جنگل های شمال ایران در ارتفاعات ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ متر از سطح دریا در وسعت گسترده ای از کرانه آستارا تا گیلان و مازندران انتشار دارد و به شکل تودهی جنگلی دیده می شود.
با توجه به جنگلی بودن و در عین حال گیاه مفید دارویی، لازم است که در بهره برداری صحیح علمی از آن اقدام شود تا نسل آن به مخاطره نیفتد.
قسمت های مورد استفاده:
اندامهای مختلف این گیاه از جمله برگ، پوست و میوه ی آن مورد استفاده است. این درخت خواص دارویی فراوان دارد که حتی امروزه نیز در طب سنتی مورد استفاده است.
ترکیبات شیمیایی:
در گلها و برگهای درخت غارگیلاسی ماده موثری به نام اسید سیانیدریک وجود دارد. این همان اسیدی است که در روغن بادام تلخ نیز موجود است.
این اسید با فرمول HCN دارای طعمی تلخ، سوزان بسیار سمی و کشنده است. این اسید به طور طبیعی و کامل از تقطیر برگهای درخت غارگیلاسی و همچنین از تقطیر بادام تلخ به دست می آید.
سم آن پادزهر فوری ندارد ولی استنشاق آمونیاک و گاز کلر برای خنثی کردن آن تا حدودی موثر است. در برگ غارگیلاسی گلوکوزیدی به نام Lauro- cerasin وجود دارد.
به علاوه در آنها مخمری به نام امولسین وجود دارد که در مجاورت آب، اسید سیانیدریک و آلدئيد بنزوئیک تولید می کند.
از تقطیر هر ۱ کیلوگرم برگ تازهی غارگیلاسی با ۴ لیتر آب مایعی به دست می آید که به آب لوریه سریز معروف است.
این مایع به هوا و نور حساس است و زود فاسد می شود لذا باید آن را در ظرف شیشه ای تیره و کاملا پر و در محل تاریک و خنک نگه داشت.
طرز استفاده و مقدار مصرف:
مقدار خوراک آن ۵ تا ۲۰ گرم است.
دمنوش برگ غارگیلاسی برای تسکین دردهای عصبی، سیاتیک به کار می رود، ضماد آن نیز برای رفع کوفتگی عضلات، ورمهای سطحی، پوست و خارش جلدی به کار می رود.
البته میوهی سیاه رنگ آن دارای اثر دارویی به مراتب قوی تری نسبت به برگ آن است.
طرز تهیه شربت غارگیلاسی:
عرق غارگیلاسی ۱۰۰ واحد، قند سفید خرد شده ۱۸۰۰ واحد. قند را در عرق سرد غارگیلاسی حل و سپس آن را صاف کنید. میزان مصرف آن ۱۵ تا ۶۰ گرم است.
روشی دیگر برا تهیه شربت غارگیلاسی :
عرق غارگیلاسی ۱۰ گرم، آب مقطر ۱۰۰ گرم، شربت بهار نارنج ۳۰ گرم، عصاره غیرمصفای بلادون ۵ سانتی گرم، اتر سولفوریک ۲ گرم. همه را با هم مخلوط و ساعتی یک قاشق میل از آن را میل کنید.
طرز تهیه پماد:
اسانس غارگیلاسی ۱۰ گرم، پیه مذاب ۸۰ گرم، همه را با مخلوط کنید و برای تسکین دردهای ناشی از سرطان به محل درد بمالید.
خواص درمانی
خواص دارویی گیاه غارگیلاسی به طور خلاصه عبارتند از: تسکین درد سیاتیک و عصبی، رفع خارش جلدی، رفع ورمهای سطحی، ضد تشنج، ضد سرفه، ضد اسپاسم های شدید روده و معده، ضد دردهای سرطانی، ضد گرفتگی صدا، ضد زخم معده و روده، ضد سنگ های کلیوی، مفید برای ضربان قلب، کلیه و طحال.
عرق غارگیلاسی یا آب لوریه سریز از عوامل مسکن و ضد تشنج است
برای تسکین سرفه، تنگی نفس، عرق غارگیلاسی بسیار مفید است. و برای اسپاسم های دردناک روده و معده و بی خوابی عرق غارگیلاسی بسیار مفید است.
برای تسکین دردهای عصبی نظیر سیاتیک در استعمال خارجی دم کرده ی برگ غارگیلاسی را روی عضو دردناک می ریزند و ماساژ میدهند.
برای رفع کوفتگی، رفع التهاب و ورم سطحی پوست ناشی از کوبیدگی اعضا و خارش پوست دم کردهی غارگیلاسی بسیار موثر است
برای جلوگیری از تشنج، شربت غارگیلاسی بسیار مفید است.
پماد غارگیلاسی دارویی مفید برای تسکین دردهای سرطانی است.
برگ تازهی غارگیلاسی ۱۲۵ واحد، آب جوش ۱۰۰۰ واحد. مدت ۰/۵ ساعت آن را دم کنید، سپس ۱۲۵ واحد عسل به آن اضافه کنید. آن را روی عضو سرطانی بریزید و آن را شست وشو دهید. موجب تسکین درد سرطانی عضو می شود.
عرق غارگیلاسی ۱۰ گرم، شوره ۱۰ گرم، شربت تلو ۵۰ گرم، شربت پرسیاوشان ۵۰ گرم، شربت صمغ عربی ۱۵۰ گرم. تمامی این مواد را مخلوط و کم کم هر بار یک قاشق سوپ خوری از آن را در یک فنجان همراه با عرق بادرنجبویه میل شود. این شربت برای گرفتگی صدا بسیار مفید است.
خوردن میوه غارگیلاسی برای تسکین دل درد، امراض جگر و طحال بسیار مفید است.
خوردن میوهي غارگیلاسی با عسل برای زخم معده و روده دارویی بسیار مفید است.
مصرف ۱۰ گرم پوست میوهی غارگیلاسی سنگهای کلیه و مثانه را خرد می کند.
در طب قديم ضماد از این گیاه برای تسکین ضربان قلب و درد مفاصل استفاده می شده است.
عوارض جانبی، موارد احتیاط و منع مصرف:
از آنجا که گل و برگ این گیاه دارای اسید سیانیدریک است و بسیار سمی است و قابل جذب از طریق پوست؛ لذا باید احتیاط کرد.
در بروز مسمومیت، باید تا رسیدن پزشک بیمار را مجبور به استفراغ کرد تا معده و روده ها تخلیه شود. سپس با ۰/۵ تا ۱ درصد محلول پرمنگنات پتاسیم معده را شست وشو داد.
تزریق عضله ای بلودومتلین اثر چشمگیری در خنثی کردن اسید سیانیدریک دارد.
تداخلات دارویی:
چون غارگیلاسی با کلمل مادهای سمی و بسیار قوی به نام سیانور جیوه تولید می کند؛ لذا عرق غارگیلاسی را نباید با کلمل مصرف کرد.
کلمل یک کلراید جیوه ای است به فرمول HG2CI2 بی طعم و سفید که به عنوان مسهل مصرف می شود.
(kalomel ماده ای سفید و متبلور که از ترکیب جیوه و کلر به دست می آید و در طب به عنوان مسهل، ضد ورم و داروی دفع کرم روده به کار می رود؛ کلرور مر کورو؛ کلرور جیوه.)
سابقه ی تاریخی
در یونان باستان این گیاه بسیار قابل احترام بوده است. در هنگام مراسم مذهبی و اعیاد شاخه های این گیاه را در دست می گرفتند و یا دانشمندان تاجی از آن درست می کردند و بر روی سر می گذاشتنند.
