آب قاشقی (Centella asiatica)

کاربر 21

27 تیر 1400

1,016 بازدید

نام فارسی: آب قاشقی

نام علمی: .Centella asiatica (L.) Urban

نام فرانسه: Bevilacqua، Hybrocotyle asiatique، Hydrocotyle

نام عربی: قصعة الماء

آب قاشقی گیاهی از تیره جعفری، علفی و دارای برگ های مدور، به شکل کلیه، کامل، با کناره دندانه دار و کاملا بی کرک است. دمگل کوتاه، فاقد دمگل های فرعی و واقع بر روی ۳ تا ۶ گل آذین دارد. در آب های راکد یا جریان های ملایم آب و یا در کنار استخرهای طبیعی و اماکن مرطوب می روید. پراکندگی آن به صورتی است که در آسیا، هند، سیلان، جزایر مالزی، ایران، آفریقای جنوبی و غیره می روید. ریشه خاکستری رنگ و گوشت دار دارد. قسمت مورد استفاده این گیاه، کلیه اندام های آن است.

ترکیبات شیمیایی آب قاشقی

اعضای مختلف گیاه آب قاشقی دارای یک ماده سمی، ولارين (vellarine)، مواد رزینی مختلف و غیره است. ولارين (vellarine)، ماده موثر گیاه است. حالت روغنی و رنگ زرد روشن دارد. طعم آن تلخ و تند و بوی آن قوی است. ولارین در الكل، اتر، غالب اسانس ها و روغن های مختلف به نسبت های متفاوت قابلیت انحلال دارد.

بررسی های جدید، وجود یک هتروزید قابل تبلور به نام آزیاتی کوزيد (asiaticoside) را در آن محقق داشته است. آزیاتی کوزید (asiaticoside) [ماده کاسول (Madecassol)]، به فرمول C_۲۸H_۷۸O_۱۹، به وزن ملکولی ۹۵۹.۱۵ و تری ساکاریدی است که نیمی از آن، به ماده غیر قندی (aglycone) پیوستگی دارد و از اعضای گیاه مذکور توسط Bontems استخراج شده است.

آزیاتی کوزید، به حالت خالص و به صورت بلوری های ریز و سوزنی شکل در متانول ۶۰ درصد به دست می آید. در گرمای ۲۳۵ – ۲۳۸ درجه ذوب می شود.

از نظر درمانی، به مصارف معالجه بیماری های مختلف پوست، سوختگی ها، زخم ها و اولسرهای جزامی می رسد. عقیده کلی دانشمندان بر این است که با تزریق این ماده در بدن، غشا مومی باسیل جذام از بین می رود و مقاومت بدن بیمار و اثر داروهای مختلف، موجب از بین رفتن باسيل جذام می شود.

خواص درمانی آب قاشقی

مقدار کم گیاه آب قاشقی اثر نیرو دهنده بافت های جلدی دارد به طوری که در بعضی نواحی هند برای درمان جذام، اولسرها، خنازیر و غیره از آن استفاده می شود. در جزایر موریس، در گذشته از کلیه اعضا این گیاه در بیماری داء الفيل Elé phantiasis استفاده به عمل می آورده اند. برگ گیاه اثر مقوی دارد و در تقویت حافظه موثر واقع می شود. مقادیر زیاد آن اثر مخدر دارد.

در نواحی مختلف، به تفاوت برای رفع امراض جلدی مانند اگزماهای مزمن، رماتیسم و همچنین درمان بیماری های دیگر مصرف می شود. بررسی های جدید نشان داده است که مصرف این گیاه در درمان تشمع کبدی اثرات مفید و قاطع ظاهر می نماید.