کلیر (Capparis decidua)

نام فارسی: کلیر

نام علمی: .Capparis decidua (Forsk.) Edgew

کلیر از تیره کور گیاهی بوته مانند و دارای شاخه های چوبی باریک و دراز است. شاخه های مسن آن عاری از برگ ولی شاخه های جوان، دارای برگ های کوچک، باریک، به طول ۴ – ۱۲ میلی متر و منتهی به نوک خار مانند می باشند. گل های آن که بیشتر بر روی شاخه های مسن و یا کوتاه و جانبی ظاهر می گردند، رنگ قرمز و حالت مجتمع دارند. گلبرگ های باریک و دراز جام گل، به طول ۹ و عرض ۳ میلی متر می رسند. میوه اش کروی، عاری از تار و به درشتی گیلاس کوچک است. در نواحی گرم جنوب آسیا از جمله ایران، هند و همچنین در عربستان و شمال افريقا پراکندگی دارد.

خواص درمانی کلیر

پوست گیاه کلیر طعم تند و گس و اثر آرام کننده، معرق، ملین و دفع کرم دارد. در رفع سرفه و تسکین آسم و درمان دانه های جلدی اثرات مفید ظاهر می نماید. برای کلیه قسمت های گیاه اثر مقوی و بادشکن، مقوی باء و قاعده آور قائل هستند و آن را در درمان رماتیسم، المباگو و رفع سکسکه، دارویی مفید به حساب می آورند.

محل رویش کلیر‌

بلوچستان، مکران: بين جاسک و میناب، بین چابهار و تنگ سرخ، چابهار، نیک شهر، سرباز، بمپور و به طور کلی سواحل جنوبی ایران.

از بین انواع غیر موجود Capparis ها در ایران، به ذکر گیاهان زیر مبادرت می شود:

1. .Capparis brevispina DC., C. zeylanica L گیاهی بالا رونده، دارای برگ های بیضوی دراز و گل های منفرد یا مجتمع به تعداد ۲ – ۳ تایی است. میوه تقریبا مدور، به قطر ۳ سانتی متر و محتوی دانه های فراوان دارد. در جاوه، فیلیپین و بعضی از نواحی هند می روید. در ایران یافت نمی شود. ریشه گیاه طعم تلخ و اثر صفرا بر دارد. پوست ریشه، مسکن و مقوی معده است. در نواحی شمالی هند از برگ های جوان آن ضمادی تهیه می شود که برای رفع جوش و از بین بردن التهاب، در بواسیر استفاده می گردد.
2. .Capparis cynophallophora L در امریکای شمالی و جزایر آنتیل می روید. از پوست آن به عنوان قاعده آور و از ریشه اش جهت تقویت معده استفاده می شود.
3. .Capparis ferruginea L در نواحی غربی هند و مارتینیک می روید. از نظر مصارف درمانی، برگ های آن به عنوان مسکن و داروی اختصاصی جهت رفع حالات بحرانی در هیستری به کار می رود.