تیره شاهدانه دارای ۲ جنس مهم Humulus و Cannabis و شامل گیاهانی به تفاوت با ساقه های راست یا پیچنده و یا بالا رونده است. برگ های آن ها ساده با پهنک پنجه ای و گل های آن ها مرکب از قطعات ۵ تایی و بر ۲ نوع نر و ماده، واقع بر روی ۲ پایه می باشد. در گل های نر آن ها ۵ پرچم و در گل های ماده آن ها، مادگی ۲ برچه ای دیده می شود که مجموعا تخمدانی یک خانه و محتوی یک تخمک به وجود می آورند. میوه آن ها خشک و به صورت فندقه است.
بشره اعضای هوایی این گیاهان غالبا دارای تارهای ترشح کننده مواد رزینی است به علاوه در سلول های بشره آن ها می توان خوشه های آهکی سیستولیت مشاهده کرد. در ساقه بعضی از این گیاهان، الياف فيبر، مورد استفاده در صنعت وجود دارد. انواع دارویی گیاهان تیره شاهدانه به شرح زیر است: