نام علمی: .Bupleurum rotundifolium L
نام فرانسه: Oreille de lie wre، Buple wrea feuille ronde، Buple wre، Perce – feuille
نام انگلیسی: Hare’s ear ، Thorough-Wax
نام آلمانی: Hohenohrchen ، Runder hasen ohr
نام ایتالیایی: Bupleuropolmane di bue، Orecchia di lepre، Cinquefoglio، Perfoliata
نام عربی: اذن الارنب، حلبلاب
Bupleurum rotundifolium گیاهی علفی از تیره جعفری، یک ساله، دارای ریشه باریک و دراز و ساقه ای به ارتفاع ۲۰ تا ۵۰ سانتی متر است. اختصاصا در مزارع، کنار جاده ها و اماکن سایه دار می روید. برگ های آن ساده، بیضوی نوک تیز و دارای وضع ساقه آغوش است به طوری که امتداد ساقه، از وسط پهنک برگ آن عبور می کند. گل های زرد رنگ و مجتمع به صورت چتر مرکب دارد. چتر اصلی آن شامل ۲ تا ۸ شعاع و انولوکری مرکب از براکته های کوچک است ولی براکته های چترهای فرعی، بزرگ تر و دارای رشد زیادتر از طول گل های آن است.
میوه Bupleurum rotundifolium کوچک، کشیده، صاف و دارای شش سطح مشخص می باشد. منشا اصلی این گیاه در آسیای صغیر بوده، از آنجا تدریجا در طی زمان به نواحی دیگر از راه حمل دانه غلات، انتقال یافته است. قسمت مورد استفاده این گیاه، برگ و میوه آن است که فاقد بو ولی دارای طعم گس می باشند.
خواص درمانی Bupleurum rotundifolium
برگ و میوه گیاه، اثر قابض و دافع جراحات دارند و از این نظر پرورش آن به منظورهای درمانی، مدت ها در اروپای مرکزی معمول بوده است. دم کرده ۳۰ تا ۵۰ در هزار برگ و یا شاخه های برگ دار آن، به عنوان تب بر نیز مصرف داشته است. و ضماد حاصل از پختن گیاه در سرکه، در گذشته برای رفع درد مفاصل، فتق و غیره به کار می رفته است و برای این کار، ضماد مذکور را به همان حالت نیم گرم بر روی محل دردناک قرار می داده اند.
محل رویش Bupleurum rotundifolium
گرگان: آلمه در ۱۷۰۰ متری، مشرق گنبد کاووس، مازندران: هزار جریب، ۴۸ کیلومتری قائم شهر در ۱۲۰۰ متری. گیلان: ایسپیلی، مغرب ایران: آذربایجان: جنگل بین Balanesh و اشنویه در ۱۶۵۰ تا ۱۹۰۰ متری، تبریز، ۱۵ کیلومتری مشرق خلخال در ۲۰۵۰ متری، کوه قره داغ، بین اهر و کاليبار در ۱۶۰۰ متری، خمسه: ۲۷ کیلومتری شمال غربی زنجان به سمت میانه در ۱۵۰۰ متری، زنجان در ۱۲۰۰ متری. همدان: کوه الوند در ۲۳۰۰ متری، خراسان: جوزک در ۷۴ کیلومتری جنوب بجنورد به سمت گرگان، نزدیکی مغان و شمال کوه بینالود در ۱۹۰۰ تا ۲۳۰۰ متری. مرکز ایران، تهران: پای کوه دماوند، لار درنزدیک افجه، بین رودهن و Deliclay در ۱۸۰۰ متری، سمنان.
.Bupleurum fruticosum L، گیاهی با اعضای چوبی، به ارتفاع ۱ تا ۲ متر و دارای ظاهر زیبا و شاخه هایی به وضع قائم و انبوه است. در منطقه مدیترانه می روید و به علاوه پرورش می یابد برگ های فشرده به هم و همیشه سبز دارد. پهنک برگ های آن بیضوی دراز، به رنگ سبز زیبا در سطح فوقانی ولی سبز مایل به آبی در سطح تحتانی است. از تمام قسمت های گیاه، اگر در بین انگشتان فشرده شوند بوی قوی استشمام می گردد.
ریشه و میوه آن اثر درمانی دارند و از آن ها به عنوان خلط آور، مدر، ضد آسم، قاعده آور، درمان سرفه های دیر علاج، عدم دفع ادرار و غیره استفاده می شود. میوه اش در گذشته در درمان هاری و گزش حیوانات سمی مصرف داشته است. اسانس حاصله از آن، جهت درمان رماتیسم مصرف دارد.
Bupleurum octoradiatum Bunge، گیاهی است علفی که در منچوری می روید و از ریشه اش جهت درمان نقرس استفاده به عمل می آید. در ایران نمی رویند.