شلغم (Brassica Napus)

نام فارسی: شلغم

نام علمی: .Brassica Napus L

نام فرانسه: Chou – navet, Navet

نام انگلیسی: Nape, Winter rape, Naphew

نام آلمانی: Raps

نام ایتالیایی: Navon

نام عربی: سلجم (Salgam)، لفت (Lift)

شلغم گیاهی است از تیره شب بو با برگ های ناصاف و بریدگی های زیاد به رنگ سبز و سفید ریشه آن غده ای و به شکل های گرد و یا دراز به رنگ سفید با لكه های بنفش می باشد. میوه شلغم مانند غلافی باریک و دراز است که در آن چند دانه سیاه وجود دارد. برگ های آن دارای بریدگی و محوری که گل ها بر روی آن ظاهر می شوند و با فاصله از برگ ها قرار می گیرند ریشه آن متورم و حاوی مواد هدیه ای است که به مصرف می رسد. شلغم گیاهی است زراعی که در غالب مزارع پرورش داده می شود.

در هوای سرد، بسیار خوب رشد می کند و شاید علت آن باشد که برای درمان بیماری هایی که در فصل سرما زیاد است و بیماری های تنفسی به کار می رود. علاوه بر پیاز سبزی های لیفی (گیاهان سبز) عوامل عمده پیشگیری از سرطان به شمار می آیند. زیرا آن ها همانند کلم پیچ و سایر گیاهان چلیپایی طبق تحقیقات آزمایشگاهی از موادی برخوردارند که رشد سرطان را در جانوران متوقف می سازند.

هم چنین شلغم روغنی (منداب) که شلغمی بزرگ و زرد رنگ است، دارای مواد ضد سرطانی است. یکی از بقولات بسیار قوی و مغذی است که به سبب دارا بودن ۱۰ درصد مواد قندی و سرشار بودن از املاح مفیدی مانند کلسیم و منیزیم جزو مواد غذایی بسیار با ارزش به حساب می آید. ترکیبات شیمیایی در ۱۰۰ گرم شلغم مواد زیر موجود است:

خواص دارویی شلغم

طریقه دیگر، آن است که وسط شلغم بزرگی را خالی کرده و شکر سرخ را درون آن می ریزند و پر می کنند و می پزند.

شکل سوم نیز آن است که شلغم را به حلقه های گرد بریده و پیاز را نیز به همین شکل در می آورند سپس طبقات شلغم و پیاز را در ظرف گردی بر روی حرارت می گذارند هنگامی که گرم میشود به تدریج شربت آن جدا می شود.

• درد، دمل، کورک و هر نوع كانون التهابی و تورمی یا چرکی از پماد پخته این گیاه استفاده شده و بر روی موضع می گذارند.
• ترب سیاه هم کلیه خواص شلغم را دارا بوده و حتی در برخی مواقع غنی تر هم هست. بهتر آن است که ترب سیاه و شلغم خام را رنده کرده و به شکل خام میل کنند تا از خواص آنها به طور کامل بهره گیرند می توان از این دو به همراه سبزی های دیگر به صورت سالاد استفاده کرد.
• این گیاه حاوی نشاسته و پروتئین و سلولز است و به این سبب نیرو زا می باشد.
•  برای بیماران مبتلا به بیماری قند مفید است و از خام آن میتوان به عنوان انسولین گیاهی استفاده کرد.
• خاصیت میکروب کشی و ضد ویروسی دارد.
• سرفه های خشک را درمان می کند، خلط آور است، در پیشگیری و درمان سرماخوردگی بسیار مفید است.
• مقاومت بدن را افزایش میدهد.

مضرات ‌شلغم

شلغم برای کسانی که معده ضعیف دارند به علت دیر هضم شدن آن ممکن است که باعث نفخ شود، چون دارای مقداری سلولز بوده و کمی سنگین می باشد لذا برای این اشخاص بهتر است از شلغم های کوچکتر و لطیف تر استفاده کنند در ضمن برای خنثی کردن زیان های احتمالی همراه آن از زیره و فلفل و شیرینی استفاده کنید مفید خواهد بود.