آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۸ 
بیماری آب سیاه به یک نوع اختلال گفته می شود که در اثر آن آب یا مایعات زاید نمی توانند از درون چشم خارج شوند.
در نتیجه به علت تاثیر این نوع آب زیان بخش بر روی عصب بینایی که در عمق کره چشم واقع شده است کوری حادث می شود.
به این ترتیب وجود این نوع آب در چشم تاریکی و سیاهی دایمی برای شخص به ارمغان می آورد.
بدیهی است افزایش میزان آب یا مایعات درون کره چشم می تواند فشار داخل آن را نیز بالا ببرد.
افراد در سن بالاتر از ۴۰ سال، افرادی که بین خویشاوندان آنها بیمار مبتلا به این عارضه وجود داشته و یا وجود دارد، افرادی که چشم هایشان به شدت دوربین یا نزدیک بین هستند، افراد مبتلا به بیماری قند، افرادی که به مدت طولانی داروهای حاوی کورتون مصرف کرده اند یا آنهایی که قبلا چشم شان مجروح شده بوده است بیش از دیگران در معرض ابتلا به بیماری آب سیاه قرار دارند.
در هر حال بیماری آب سیاه شیوع خیلی زیادی دارد و سومین عامل کوری در تمام نقاط دنیا می باشد.
بیماری آب سیاه موقعی اتفاق می افتد که در تولید و دفع مایعات از داخل چشم عدم تعادل به وجود می آید، به طور عادی موادی که چشم را تغذیه میکنند از مایعاتی تامین می شوند که اجسام مژگانی واقع در عقب عنبیه (در اطاق خلفی کره چشم) تولید و ترشح میکنند و به قسمت جلوی چشم (اطاق قدامی کره چشم) جریان می یابد.
در این قسمت یعنی در اطاق جلویی کره چشم مواد زاید به حالت مایع در زاویه موجود بین عنبیه و عدسی وارد یک مجرای دفعی می گردد.
موقعی که کار این سیستم به درستی انجام می شود همانند یک دستگاه ظرف شوی در آشپزخانه ها که شامل یک شیر آب و لگن زیر آن که دارای مجرای فاضلاب است به خوبی عمل میکند.
در چشم نیز بین میزان مایعات تولید شده به وسیله اجسام مژگانی از یک طرف و مایعات دفع شده تعادل صحیح و کاملی برقرار میباشد.
اما در بیماری آب سیاه مجرایی که مایعات زاید را از درون چشم به خارج هدایت میکند دچار گرفتگی، انسداد و یا تنگی می شود.
در این صورت با وجودی که مایعات جدید به اندازه طبیعی تولید و به داخل اطاق خلفی چشم ترشح می شوند ولی مایعات زاید نمی توانند از کره چشم خارج گردند.
به عبارت دیگر موقعی که شیر آب ظرفشویی باز است گرفتگی یا انسداد مجرای فاضلاب باعث پس زدن آب در لگن ظرفشویی می شود.
در چشم چون محلی برای جمع شدن مایعات اضافی وجود ندارد لذا فشار داخل چشم افزایش می یابد.
موقعی که فشار داخل چشم به اندازه ای بالا می رود که عصب بینایی نمی تواند آن را تحمل کند بیماری آب سیاه ایجاد می شود.
گاهی اوقات فشار داخل چشم در محدوده طبیعی بالا می رود. ولی با این وجود، این افزایش فشار برای عصب بینایی در فرد بسیار زیاد است که بتواند آن را تحمل کند.
به عبارت دیگر در بعضی موارد ممکن است فشار داخل چشم یک فرد مبتلا تقریبا به اندازه فشار داخل چشم بعضی افراد سالم باشد ولی چون میزان فشار داخل چشم در این بیمار قبل از ابتلا به طور عادی کمتر بوده لذا افزایش فشار تا این میزان نیز برای عصب بینایی غیرقابل تحمل می شود و باعث بروز بیماری آب سیاه می گردد.
دو نوع شایع از آب سیاه و جود دارد (حاد و مزمن) و دو نوع نادر نیز وجود دارد (مادرزادی و ثانویه).
آب سیاه حاد به صورت ناگهانی ایجاد می شود و موجب از دست رفتن سریع بینایی و درد شدید چشم می شود.
بالعكس آب سیاه مزمن به صورت آهسته پیشرفت کرده بدون درد بوده و معمولا روند آن چند ساله است.
ممکن است تا هنگامی که چشم ها شدید آسیب ببینند علایم قابل توجهی ایجاد نکند. هر دو نوع دارای شیوع خانوادگی می باشند.
آب سیاه ثانویه به دلیل یک اختلال زمینه ای رخ میدهد که می توان از التهاب یووه یا برخی داروهای به خصوص مانند قطره های چشمی کورتون نام برد.
شکل نادر دیگر آب سیاه مادرزادی است که به دلیل نقص دستگاه تخلیه چشم است. آب سیاه مادر زادی از هنگام تولد وجود دارد و می تواند منجر به کوری شود.
آب سیاه ثانویه نیز می تواند منجر به کوری شود. آب سیاه با اندازه گیری فشار درون چشم توسط وسیله ای به نام تونومتر تشخیص داده شده و بایستی سريعا تحت درمان قرار گیرد.
ابتدا برای کاهش فشار چشمی قطره های چشمی استفاده می شود. در برخی موارد برای افزایش تخلیه و پیشگیری از افزایش فشار چشم لازم است جراحی صورت گیرد، درمان درست و مناسب به طور معمول از فقدان بعدی بینایی جلوگیری میکند.
بیماری آب سیاه حاد
انسداد ناگهانی سیستم تخلیه در چشم موجب افزایش ناگهانی و دردناک فشار مایع درون چشم می شود. این بیماری در سنین زیر ۴۰ سالگی نادر است.
همچنین در سنین بالای ۶۰ سال در زنان شایع تر خواهد بود.
برخی اوقات نیز به صورت خانوادگی رخ میدهد و در افراد آسیایی تبار شایع تر است.
در آب سیاه حاد عنبیه به سمت جلو برجسته شده و زاویه تخلیه را می بندد. در نتیجه مایع در درون چشم به دام می افتد.
فشار داخل چشم همگام با افزایش ترشح مایع افزایش می یابد. با بالا رفتن فشار، ممکن است اعصاب موجود در شبکیه حساس به نور و عصب بینایی که سیگنال های عصبی را به مغز می برد آسیب ببیند و باعث کاهش بینایی شود.
داشتن کره چشم از حد معمول کوچک تر، علت شایعی برای دوربینی است. و خطر ایجاد آب سیاه حاد را افزایش میدهد.
این اختلال در افراد پیر شایع تر است. زیرا عدسی چشم در طی زندگی رشد کرده و ممکن است در نهایت به عنبیه فشرده شود.
مایع در پشت عنبیه تجمع یافته آن را به جلو برجسته کرده و زاویه تخلیه را مسدود کند.
آب سیاه حاد می تواند هنگامی که کمبود نور باعث گشادی مردمک ها می شود شروع گردد.
در این حالت عنبیه ضخیم شده و زاویه تخلیه می تواند بسته شود. آب سیاه حاد برخی اوقات به صورت خانوادگی تظاهر یافته و در زنان و آسیایی تبارها شایع تر است.
هفته ها قبل از یک حمله تمام عیار آب سیاه حاد ممکن است حملات خفیفی رخ دهد. حملات خفيف معمولا در غروب رخ داده و علایم شامل درد چشم و دیدن هاله های نور در اطراف می باشد که با خواب بهبود می یابند.
اگر شما این علایم را داشته باشید باید سریعا با چشم پزشک تماس بگیرید.
حملات کامل به صورت ناگهانی رخ داده و علایم آنها عبارتند از:
-بدتر شدن سریع بینایی
-درد شدید چشم
-قرمزی
-ترشح آبکی از چشم
-حساسیت به نور روشن
-هاله هایی در اطراف نورها و تهوع و استفراغ
اگر چشم شما دردناک شود یا بینایی آن به طور ناگهانی خراب شود به یکی از مراکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
فشار داخل چشم با استفاده از روشی مانند تونومتری سنجش می شود. اگر تشخیص آب سیاه حاد باشد باید سریعا به منظور کاهش فشار داخل چشم داروهای داخل وریدی تزریق شده، قطره های چشمی یا داروهای خوراکی تجویز شود.
برش عنبیه با لیزر
به محض کاهش فشار انجام می شود. در این روش از لیزر برای ایجاد سوراخ کوچکی در عنبیه استفاده شده تا مایع آزاد شود. ممکن است به عنوان پیشگیری، چشم غیر مبتلا را هم درمان کرد.
بعد از جراحی اکثر افراد بدون علامت می شوند ولی ممکن است فقدان لبه های بیرونی بینایی رخ دهد. درمان دارویی طولانی مدت یا جراحی ثانویه ممکن است جهت پیشگیری از فقدان بینایی مورد نیاز باشد.
برش عنبیه با لیزر به محض کاهش فشار انجام می شود. در این روش از لیزر برای ایجاد سوراخ کوچکی در عنبیه استفاده شده تا مایع آزاد شود. ممکن است به عنوان پیشگیری، چشم غیر مبتلا را هم درمان کرد.
بعد از جراحی اکثر افراد بدون علامت می شوند ولی ممکن است فقدان لبه های بیرونی بینایی رخ دهد.
درمان دارویی طولانی مدت یا جراحی ثانویه ممکن است جهت پیشگیری از فقدان بینایی مورد نیاز باشد.
برش عنبیه با لیزر
این روش برای درمان آب سیاه حاد استفاده می شود که به علت انسداد ناگهانی جریان مایع خروجی و در نتیجه افزایش فشار چشم ایجاد می شود.
فشار با استفاده از قطره های چشمی کاهش داده می شود. هم چنین می توان از داروهای داخل وریدی و گاه خوراکی استفاده کرد.
سپس قطره چشمی بی حس کننده بر روی چشم ریخته شده و عدسی تماسی ضخیمی در جلوی آن قرار گرفته تا اشعه لیزر را بر روی عنبیه برآمده متمرکز کند.
آب سیاه مزمن
آب سیاه مزمن، افزایش تدریجی و بدون درد فشار مایع درون چشم می باشد که در سن زیر ۴۰ سال نادر است و بیشتر در سن بالاتر از ۶۰ سال دیده می شود.
در اثر عوامل ژنتیک گاهی اوقات به صورت خانوادگی ظاهر شده که بیشتر در آفریقایی تبارها شایع است.
آب سیاه مزمن را آب سیاه زاویه باز هم می نامند. این بیماری به دلیل افزایش تدریجی فشار مایع درون چشم در طی سال ها، موجب تخریب بینایی می شود.
معمولا تا مراحل انتهایی بیماری علایمی وجود ندارد و فقدان بینایی به صورت دایمی می باشد.
اگرچه ممکن است این بیماری به کوری مطلق منجر شود ولی درمان زودرس می تواند موجب پیشگیری از آسیب شدید شود. در اکثر موارد هر دو چشم مبتلا هستند ولی ممکن است علایم در ابتدا فقط در یک چشم رخ دهد.
مایع به طور مداوم به قسمت جلوی چشم به منظور تغذیه بافت ها و نگهداری شکل آن ترشح می شود.
به طور طبیعی این مایع از طریق شبکه ترابكولارکه ساختاری غربالی شکل بین عنبیه و لبه قرنیه است (به نام زاویه تخلیه) تخلیه می شود.
در آب سیاه مزمن انسداد تدریجی در شبکه رخ میدهد. اگرچه زاویه تخلیه باز می ماند ولی از تخلیه مایع به صورت طبیعی جلوگیری می شود و فشار داخل چشم به صورت تدریجی افزایش می یابد.
افزایش پیش رونده فشار مایع به رشته های عصبی واقع در شبکیه حساس به نور در پشت چشم و به عصب بینایی که سیگنال های عصبی را از شبکیه به مغز منتقل می کند آسیب وارد کرده و موجب فقدان بینایی می شود.
علت زمین های این مساله در دستگاه تخلیه هنوز به طور کامل شناخته نشده است. عوامل ژنتیکی امکان دارد دخیل باشند.
اگر شما نزدیک بینی شدید داشته باشید خطر ایجاد آب سیاه مزمن در شما افزایش می یابد.
به طور معمول آب سیاه مزمن تا مراحل نهایی بیماری علایم خاصی ندارد و ممکن است در این مرحله بینایی شما به صورت دایمی آسیب ببیند.
در طی مراحل بعدی علایم عبارت است از:
برخورد با اشیا به دلیل ندیدن لبه های بیرونی آنها (فقدان بینایی) و در نهایت مات شدن اشیایی که در خط مستقیم دید قرار دارند.
اگر متوجه تغییری در بینایی تان شدید حتما با پزشک خود تماس بگیرید. به دلیل اینکه خطر آب سیاه بعد از میانسالی بالا می رود، هر فرد بالای ۴۰ سال باید هر دو سال یک بار مورد آزمون تشخیصی این بیماری قرار گیرد.
اگر در گروه دارای خطر بالا می باشید باید بدون توجه به سن به طور منظم معاینه شوید.
چگونگی تشخیص و راه درمان
آب سیاه مزمن را می توان در طی معاینات منظم چشم در همان مراحل اولیه تشخیص داد.
معمولا چشم پزشکان از روشی به نام تونومتری برای اندازه گیری فشار داخل چشم استفاده میکنند. می توان شبکیه را با استفاده از افتالموسکوپی معاینه کرد.
در این روش می توان آسیب وارد شده به عصب بینایی در نتیجه فشار بالا را مشخص کرد. چشم پزشک شما می تواند آزمون محدوده بینایی را برای تعیین از دست رفتن بینایی محیطی انجام دهد.
اگر آب سیاه مزمن به صورت زودرس تشخیص داده شود می توان قطره های چشمی را برای کاهش فشار داخل چشم تجویز کرد.
ممکن است شما مجبور باشید در تمامی طول عمر از این قطره ها استفاده کنید. اگر بیماری پیشرفته باشد یا قطره های چشمی قادر به کاهش فشار به میزان کافی نباشند می توان برای ایجاد مجرای تخلیه در سفیدی چشم از جراحی استفاده کرد.
در روش جراحی دیگری که برش ترابکولار با لیزر نامیده می شود اشعه لیزر از طریق شبکه ترابکولار مورد استفاده قرار میگیرد که به مایع اجازه تخلیه میدهد.
به طور معمول هر دو روش علایم را از بین برده و از فقدان بینایی پیشگیری می کنند. اگر این بیماری فقط یک چشم را مبتلا کرده باشد ممکن است چشم دیگر هم در نهایت به درمان نیاز پیدا کند.
