آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۰ 
تقویم زنبورداری عبارت است از متن، چارت یا جدولی که در آن کارها، مراقبتها و تدابیر لازم برای مدیریت صحیح کلنی های زنبور عسل در هریک از ماههای سال مشخص شده باشد.
حال باید دید که آیا تدوین تقویم زنبورداری ممکن است؟ آیا می توان تقویمی تهیه کرد و در آن به تمام زنبور داران یک استان، یک کشور یا دنیا توصیه کرد که در ماههای مختلف سال طبق موازین آن تقویم به تغذیه، بهداشت و سایر امور مدیریتی کلنی های زنبور عسل خود بپردازند؟
خیر! قطعا نوشتن یک تقویم زنبورداری خاص که بتواند جوابگوی نیازهای تمام کشورها و حتی یک کشور با استانهای مختلف یک کشور باشد، غیر ممکن است و باید پا را فراتر گذاشت و اذعان کرد که نوشتن چنین تقویمی حتی برای یک شهر بزرگ و حومه آن نیز ممکن است عملی نباشد، چرا که در یک شهر بزرگ و حومه آن نیز ممکن است آب و هوا و درجه حرارت در شمال، جنوب، شرق و غرب آن یکسان نباشد و در نتیجه در همان شهر ممکن است وقتی در جنوبی ترین نقطه آن درختان به گل نشسته باشند، در شمال آن شهر هوا هنوز سرد باشد و هیچ درختی شکوفه نداده باشد.
از آن جا که در پرورش زنبور عسل مهم ترین هدف انسان گرده افشانی گلهای محصولات زراعی، باغی، مرتعی و جنگلی است و هدف دیگر که هدف فرعی محسوب می شود، تولید عسل است و هر دوی این اهداف باید در تطابق با طبیعت و در زمان خاصی دنبال شود طبیعت هر منطقه با منطقه دیگر در یک زمان خاص ممکن است متفاوت باشد، هرگز نمی توان برای انجام کارهای لازم در زنبورداری، برای مناطق مختلف در یک زمان توصیه مشابهی ارائه داد.
به طور مثال، در کشوری مثل ایران، در هر زمان از سال چهار فصل را داریم؛ یعنی، وقتی درجه حرارت نقاط سردسیر کشور در زمستان به ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد زیر صفر می رسد، در همان زمان در بیشتر نقاط جنوب کشور دمای هوا به ۲۵ درجه سانتی گراد بالای صفر می رسد.
به عبارت دیگر، در شرایطی که در زمستان نقاط سردسیر کشور ما، کلنی های زنبور عسل برای گرم نگهداشتن خود به شکل خوشه در می آیند و زنبورها هیچ فعالیت برون کندویی جز پروازهای دفع مدفوع در روزهای آفتابی ندارند، در زمستان نقاط گرمسیر کشور، زنبورها در اوج فعالیت هستند و به راحتی در خارج از کندو به جمع آوری شهد و گرده گل و گرده افشانی گلها مشغولند.
بنابراین تدوین تقویم زنبورداری از کارهای مختلف زنبورداری در ماه های مختلف سال که برای تمام نقاط کشور در هر زمان خاص کاربرد یکسانی داشته باشد، غیر ممکن است. اما صرف نظر از عامل زمان، کارهای مختلفی که در پرورش زنبور عسل باید انجام شود، برای تمام مناطق تقریبا یکسان است.
بنابراین چنانچه تقویم زنبورداری برای یک منطقه تهیه شود و زنبورداران آن منطقه آن را عینا اجرا کنند و زنبورداران مناطق دیگر کشور که با شرایط آب و هوایی و طبیعت متفاوتی مواجه هستند، چنان تقویمی را از لحاظ زمانی مطابق با منطقه خود به کار گیرند، چنین استفادهای از آن تقویم قابل انجام است.
به طور مثال، ممکن است تقویم زنبورداری برای منطقه ای نوشته شود که بیشتر گیاهان آن ناحیه در فروردین ماه به گل بنشینند. حال در منطقه ای که در اردیبهشت بیشتر گیاهان به گل مینشینند، زنبورداران باید کارهای توصیه شده در تقویم مذکور برای فروردین ماه را در اردیبهشت انجام دهند.
به همین ترتیب، زنبورداری که در نقاط گرمسیری جنوب کشور فعالیت دارد، باید کارهای فروردین چنین تقویمی را در زمستان که از لحاظ آب و هوایی مشابه بهار منطقه تقویم است، انجام دهد.
علاوه بر تنوع شرایط آب وهوایی؛ یعنی، درجه حرارت و رطوبت هوا، در تقویم زنبورداری باید به تنوع فلور گیاهی نیز توجه شود. چرا که در یک منطقه خاص، ممکن است یک یا چند گونه گیاهی مورد توجه زنبودار، از لحاظ زمان شروع گلدهی، مدت گل دهی، و میزان شهدزایی و گردهزدایی با دیگر گیاهان همان منطقه متفاوت باشد.
بنابراین چنان چه قرار باشد یک تقویم زنبورداری جامع حتی برای یک شهر یا منطقه تهیه شود، باید در چنین تقویمی، توصیه های خاص زنبورداری برای هر ماه از سال برای تک تک گونه های گیاهی عمده آن منطقه انجام شود.
از آن جا که ایجاد یک تقویم زنبورداری مناسب برای تمام مناطق کشور و پرداختن به تمام گونه های میسر نیست و در هیچ کشوری چنین تقویم هایی ایجاد نشده است، باید به یک تقویم کلی برای یک منطقه و آن هم در رابطه با گیاهان عمده آن منطقه قناعت کرد و زنبورداران و کشاورزان و باغداران هر منطقه باید با استفاده از تجارب و اطلاعات ارزنده خود از شرایط منطقه فعالیت، به علاوه اصول کلی آن تقویم به استفاده صحیح از زنبورعسل در گرده افشانی گیاهان و تولید عسل بپردازند.
در تقویم زنبورداری ۱۲ ماههای که متعاقبا تشریح شده است، شرایط آب وهوایی کمتر ملاک قرار گرفته و بیشتر به نکات کلی؛ یعنی، نکاتی که برای بیشتر مناطق عينا صادق است، پرداخته شده است. به طور مثال، در تقویم نوشته شده است:
در هر زمان که تمام ۱۰ قاب طبقه پایین کندو پر از زنبور عسل شود و در محیط چرای زنبورها به اندازه کافی گل شهدزا وجود داشته باشد، می توانید طبقه دوم را روی طبقه اول مستقر کنید. چنین کاری ممکن است در بیشتر نقاط شمال کشور برای یک کندوی خوب در فروردین ماه انجام شود؛ در حالی که در کرج و نواحی شمالی تهران، همین کار باید در اردیبهشت عملی شود و باز همین کار در دماوند، باید در خردادماه انجام شود.
