باریم

علامت شیمیایی باریم Ba و وزن اتمی آن ۱۳۷/۳ است. هیچ کاربردی در سوخت و ساز حیوانات یا انسان ندارد ولی به شکل نمک های محلول بسیار سمی است. مقدار کشنده کلریدآن کمتر از یک گرم است و علائم مسمومیت شامل: استفراغ، درد حاد و متوالی شکمی، اسهال، نبض نامنظم ضعيف، فشار خون بالا، لرزهای ناشی از تشنج و فلج عضلانی است. در گذشته این ماده در وسایل ضد حاملگی زنان به کار می رفت ولی به دلیل اینکه خطر ابتلا به سرطان گردن رحم را افزایش می داد، دیگر از آن استفاده نمی شود. به شکل سولفات باریم غیر محلول هنوز هم در پرتونگاری دستگاه گوارش به کار می رود.

با وجود اینکه باریم هیچ عمل اساسی شناخته شده ای را در انسان انجام نمی دهد ولی حدود ۲۲ میلی گرم از مواد معدنی بدن انسان را تشکیل می دهد، که بیشتر آن در استخوان یافت می شود. در بیماری قلبی مقدار باریم در خون و سرم کاهش و در عضله قلب صدمه دیده افزایش می یابد. سایر اختلالات که مقدار باریم خون را کاهش می دهند، عبارت اند از: زخم دوازدهه، التهاب مزمن کیسه صفرا، سرطان و سیروز کبد.

باریم به مقدار کمی در رژیم غذایی عادی جذب می شود و مقدار کمی از آن نیز در بدن باقی می ماند. مطالعات نشان داده که مقدار آن در رژیم غذای مردم انگلیس روزانه بین ۴۰۰ – ۹۰۰ میکروگرم و در آمریکا ۷۵۰ میکروگرم است. مطالعات مختلف مقدار متوسط جذب را به طور کلی، ۵۱۰ میکروگرم در روز نشان داده است. مقدار باریم مواد غذایی معمولا با مقدار کلسیم و استرونتيوم ارتباط دارد. سبزیجات و میوه ها به ازای هر گرم وزن خشکشان حاوی ۳ – ۸۰ میکروگرم باریم هستند ولی غنی ترین منابع آن که خیلی زیادتر از این مقدار باریم دارند، مغز میوه ها (گردو، فندق و …) هستند.

مغز میوه های برزیلی حدود ۷۰۰ – ۳۲۰۰ میکروگرم به ازای هر گرم، باریم دارند ولی با مقدار غیر معمول استرونتیوم همراه نیستند. این ماده معدنی وقتی به صورت خوراکی مصرف شود کمترین حد سمی بودن را دارد احتمالا به دلیل اینکه نمک های باریم غیر محلول هستند اگرچه کلرید باریم محلول و سمی است.

افراد سم شناس، بر اساس مطالعه روی حیوانات، پیشنهاد داده اند که مقدار باریم محلول به ازای هر گرم ماده غذایی از ۲۰ میکروگرم نباید بیشتر شود. وقتی مقدار باریم آب آشامیدنی از ۱/ ۱ به ۱۰ میلی گرم در لیتر برسد، خطر بیماری قلبی عروقی در انسان ها افزایش می یابد. وقتی مقدار این ماده معدنی در آب آشامیدنی از ۱۰ – ۱۰۰ میلی گرم در لیتر برسد، فشار خون به صورت بارزی افزایش می یابد.