آموزش ماساژ بدن کودک

از آن جا ماساژ بدن کودک در داخل رحم انجام می شود بدین صورت که جنین در رحم تکان می خورد و ماساژ داده می شود و به وسیله مایع آمنیوتیک احاطه شده است، لامسه اولین حسی است که به وسیله جنین پرورش می یابد.

وقتی کودک به تدریج از کانال زایمان به پایین فشار داده می شود، یک ماساژ تحریک کننده دریافت می کند تا او را برای سازگاری با محیط جدید آماده کند. بعد از اینکه جنین این سفر سخت را پیمود و به دنیا آمد، نیاز به اطمینان دایمی حاصل از تماس مهربانانه دارد.

قرن هاست که ماساژ در بسیاری از فرهنگ ها به کار می رود و امروزه در بخش هایی از هند، پاکستان، بعضی از کشورهای آفریقایی و هند غربی ماساژ بدن کودک بخشی از زندگی روزانه اوست.

همین که بچه به دنیا می آید غالبا از جانب مادربزرگ ماساژ دریافت می کند. در زمان مقتضی مادر تشریفات و آداب روزمره را به جا می آورد. ماساژ در کل زندگی ادامه پیدا می کند و بچه ها و بزرگسالان مکررا ماساژ داده می شوند. ماساژ پیوندی قوی و محبت آمیز بین مادر، پدر و کودک ایجاد می کند.

یهودی گوردون، مامای اهل لندن، تصریح می کند: ماساژ به والدین کمک می کند با فرزند ارتباط برقرار کنند و در نتیجه پیوند آن ها تقویت می شود. اگر قرار است این پیوند برقرار شود، حس لامسه برای نوزادان نارس و کسانی که در بخش مراقبت های ویژه هستند بسیار مهم است. بچه هایی که به روش سزارین متولد می شوند و از طریق عبور از کانال زایمان به دنیا نمی آیند، به تماس زیادی نیاز دارند.

نوزادانی که سرعت تولد آن ها بالاست و ممکن است به دلیل این سرعت دچار تروما (ضربه) و شوکه شوند نیز به تماس نیاز دارند. تماس به رشد فیزیولوژیکی و هیجانی ماساژ کمک می کند. شواهد نشان می دهد بچه هایی که مرتب ماساژ داده می شوند خیلی کمتر در معرض مسایل سلامتی قرار می گیرند و خواب و تغذیه آن ها در مقایسه با بچه هایی که ماساژ داده نمی شوند خیلی بهتر است.

مزایای ماساژ بدن کودک

دستگاه گوارش

هم گوارش و هم دفع بهبود پیدا می کند. بسیاری از مادران اظهار می دارند که ماساژ به نوزادان کمک می کند بهتر شیر بخورند و این منجر به بهبود الگوی تغذیه می شود. اگر نوزادان را ماساژ بدهید خیلی کمتر دچار کولیک، یبوست و اسهال می شوند.

بچه ها و نوزادان زیادی ر ا می بینید که مشکلات مربوط به یبوست دارند. و داروهایی برای آن ها تجویز می شود که ممکن است آن ها را در سن پایین معتاد کند. در حالی که تنها چیزی که به آن نیاز دارند ماساژ روزانه شکمی و گاهی تغییر رژیم است.

دستگاه عصبی

شگفت انگیز است که چطور بچه ها پس از ماساژی کوتاه مدت آرام می شوند و حتی با لالایی به خواب می روند. ماساژ بدن کودک باعث می شود تحریک پذیری، سرخوردگی و بدخلقی بچه کاهش یابد و این امر منجر به آرامش بیشتر والدین در شب می شود.

ماساژ به همان اندازه که برای بچه مفید است، برای وضعیت روحی والدین نیز مفید است. والدین خیلی کمتر مضطرب می شوند و توانایی بیشتری را بر کنار آمدن با فشارها و نگرانی های نوزاد پیدا می کنند. به این ترتیب، آرامش و آسایش می تواند احیا شود.

دستگاه ایمنی

بچه هایی که ماساژ داده می شوند در مقابل عفونت ها مقاومت خیلی بیشتری دارند و خیلی کمتر بیمار یا ناخوش می شوند. دستگاه تنفسی به نظر می رسد بعضی از بچه ها پر از مخاط هستند. ماساژ منجر به کاهش سرفه ها، سرماخوردگی ها، مشکلات بینی و عفونت های گوش می شود.

دستگاه عضلانی – اسکلتی

ماساژ بچه، مفاصل و عضله ها را ترغیب می کند تا انعطاف پذیر و نرم شوند و بچه را قادر می سازد تا حرکات عضلانی آن را تنظیم کند.

پوست

بافت، قوام و وضعیت پوست بچه با ماساژ منظم بهبود خواهد یافت. جریان خون فعال می شود و مواد زاید به سرعت از بدن خارج می شود. پوست بچه پس از ماساژ، سالم و روشن به نظر می رسد.

هیجان ها

نوزادان و بچه هایی که ماساژ داده می شوند بعدها در زندگی خود مشکلات هیجانی یا روان شناختی کمتری را تجربه می کنند و اعتماد به نفس، استقلال، اطمینان و توازن بیشتری دارند. طبق گفته استوارت کورت، بنیان گذار مرکز استخوان درمانی کودکان، از هر ده کودک، نه نفر از ترومای زایمان رنج می برند. هر کودکی باید در زمان تولد بررسی شود تا موارد عدم توازن کاهش یابد و به حالت طبیعی برگردند و سلامت فرد احیا و حفظ شود.

رویکرد جمجمه ای به استخوان درمانی یک شکل ملایم، ایمن و غیرتهاجمی از درمان است. حس لامسه فوق العاده پیشرفته استخوان درمانگر برای شناسایی و اصلاح اختلال ها و محدودیت های بین استخوان های کاسه سر و اختلال ها و محدودیت های سراسر بدن استفاده می شود.

حرفه پزشکی بیش از گذشته از مزایای استخوان درمانی در حوزه جمجمه آگاهی پیدا کرده است. همواره از متخصصان اطفال، ماماها، مددکاران بهداشت و دیگر متخصصان و کارشناسان مراقبت های بهداشتی ارجاعات دریافت می شود. مشورت با استخوان درمانگری که تخصص طب اطفال را دیده و در این حوزه تجربه دارد ضروری است. توصیه می شود نوزاد یا بچه خود را به مرکز استخوان درمانی کودکان ببرید.

ملاحظه های ویژه

حواستان باشد اتاق خیلی گرم باشد، زیرا نوزاد را برای ماساژ لخت می کنید گرما را به سرعت از دست می دهد و خیلی زودتر از بزرگسالان احساس سرما می کند.

همیشه به خُلق نوزادتان حساس باشید و فقط در زمان مناسب او را ماساژ بدهید. سعی نکنید نوزادی را که گرسنه، بی قرار، تحریک پذیر یا بسیار خسته است ماساژ بدهید. ماساژ را در هر موقع از روز می توانید انجام دهید. بهترین زمان حدود نیم ساعت بعد از غذا یا بعد از استحمام است. اگر کودک از ماساژ لذت نمی برد، ماساژ را متوقف کنید و آن را به زمان دیگری موکول کنید.

حواستان باشد که خودتان هم حوصله ماساژ دادن را داشته باشید. اگر خسته، تحریک پذیر یا افسرده باشید یا عجله داشته باشید این احساس ها به کودک منتقل خواهد شد. بچه ها شم خیلی قوی ای دارند.

بچه ها دامنه توجه کوتاهی دارند و به راحتی خسته می شوند. ده دقیقه ماساژ احتمالا کافی خواهد بود.

حواستان باشد ناخن هایتان کوتاه باشد و قبل از ماساژ جواهراتتان را در آورید.

خوب است ماساژ را از جلوی بدنتان شروع کنید تا تماس چشمی، اعتماد و امنیت برقرار شود.

در حین ماساژ با بچه حرف بزنید تا این تجربه را لذت بخش کنید.

اگر ناف او هنوز در حال بهبودی است حواستان باشد که به آن دست نزنید.

حتما حوله ای را روی زمین پهن کنید، زیرا نوزاد معمولا در طول ماساژ مثانه خود را تخلیه می کند.

حواستان باشد دست هایتان قبل از ماساژ بچه گرم باشد. تغییر ناگهانی دما می تواند باعث گریه نوزاد شود.

بطری روغن را در کاسه ای که محتوی آب داغ است به مدت چند دقیقه قرار دهید و روغن را گرم کنید تا به دمای دست برسد.

وضعیت های ماساژ

١. وقتی بچه را ماساژ می دهید، روی زمین بنشینید و پاهایتان را با هم در جلویتان دراز کنید. بالشی را زیر زانوهایتان بگذارید و با این کار زانوهایتان را اندکی بالا بیاورید طوری که بچه را روی ران هایتان بگذارید.

۲. یا یک لحاف پر ضخیم را روی زمین بگذارید و آن را با حوله ای گرم و نرم بپوشانید.

روغن ماساژ بچه

روغن گیاهی روشن به روشنی به وسیله پوست جذب می شود. روغن بادام شیرین برای ماساژ عالی است. به یاد داشته باشید فقط از روغن هایی استفاده کنید که با سرما فشرده شده اند و گیاهی و تصفیه نشده هستند. روغن های معدنی مناسب نیستند، چون غالبا منافذ را پر می کنند و به راحتی نفوذ نمی کنند.

دستورالعمل زیر را می توان برای روغن معمولی ماساژ به کار برد. پیشنهاد می کنم ۵۰ میلی لیتر از آن را به شرح زیر درست کنید:

وسوسه نشوید که از روغن اصلی بیشتری استفاده کنید؛ بچه ها و نوزادان به مقدار روغن اصلی کمتری نیاز دارند. روغن خیلی زیاد، مضر است.

روش پیشنهادی

ترتیب مشخصی برای ماساژ بدن کودک وجود ندارد، خودتان روشتان را پیدا کنید؛ به حستان اعتماد و به ندای درونی تان گوش کنید و از خود سازگاری نشان دهید. هر حرکت را چند بار انجام دهید.

پاها و قسمت جلوی بدن

بچه از دیدن پاهای خود شگفت زده می شود و وقتی او را ماساژ می دهید، دوست دارد شما را تماشا کند. بچه را به پشت بخوابانید.

۱. مقداری روغن کف دستتان بریزید و آن را به آرامی روی پاهای بچه بمالید. پای او را نگه دارید و از قوزک تا ران را مالش دهید. به دست هایتان اجازه بدهید بدون اینکه فشاری بیاورید به نرمی به سمت پایین حرکت کنند. این مالش را چند بار تکرار کنید.

٢. دست هایتان را به صورت مارپیچی بچرخانید. از قوزک شروع کنید و به ران برسید.

۳. پا را نگه دارید و کف پا را با استفاده از حرکات چرخشی با انگشت شستتان به نرمی ماساژ دهید.

۴. پا را به آهستگی و به نرمی در جهت عقربه های ساعت و خلاف آن بچرخانید.

۵. پا را با یک دست حمایت کنید. هر انگشت پا را بین انگشت سبابه و شست قرار دهید.

۶. زانو را به آهستگی خم کنید و بکشید.

۷. تکمیل حرکت: کل پا را دوباره مالش دهید و به تدریج فشار را کم کنید. این حرکات را روی پای دیگر هم تکرار کنید.

سینه و شکم

۱. حرکت مالشی را با هر دو دست به آهستگی و به آرامی به سمت بالای بدن انجام دهید. اجازه بدهید دست ها نرم به عقب حرکت کنند.

٢. مالش متقاطع: هر دو دست را در انتهای بالاتنه بگذارید. دست راست را به بالا و به سمت شانه چپ بمالید. لحظه ای که دست راست به شانه مخالف رسید، دست چپ را به سمت شانه راست بمالید و حرکت دهید. این حرکات را آهسته و ثابت تکرار کنید.

٣. هر دو دست را روی سینه کودک بگذارید و حرکت نوازشی را به آرامی از این طرف به آن طرف سینه به سمت بیرون انجام دهید.

۴. با استفاده از انگشت های صاف، حرکات چرخشی را در اطراف كل سینه انجام دهید.

۵. هر دو دست را روی شکم بگذارید طوری که یکی بر روی دیگری باشد و با تماس ملایم در جهت عقربه های ساعت حرکت کنید. این حرکات برای رفع کولیک، یبوست و دیگر ناراحتی های گوارشی عالی است.

۶. تکمیل حرکت: مالش را با دو دست تکرار کنید و به قسمت جلوی بدن به سوی شانه ها و دوباره به عقب نرم و ملایم حرکت کنید.

بازوها و دست ها

بچه باید همچنان در حالت درازکش باشد یا اگر بزرگتر است بنشیند.

١. دست بچه را بگیرید و به آهستگی و با ملایمت انگشت ها را تا شانه مالش دهید. سپس دوباره نرم به پایین حرکت کنید.

٢. دست هایتان را به نرمی و به صورت مارپیچ بچرخانید و از مچ به سمت شانه ها بالا بروید.

٣. دست کودک را باز کنید. قسمت عقب دست را حمایت کنید و با استفاده از انگشت هایتان کف دست کودک را با حرکات چرخشی به نرمی مالش دهید.

۴. هر انگشت را یکی پس از دیگری به آرامی باز کنید و ماساژ دهید.

۵. مچ را به آهستگی و به نرمی در جهت عقربه های ساعت و خلاف آن بچرخانید.

۶. آرنج کودک را به نرمی و آهستگی خم کنید و بکشید.

تکمیل و اتمام حرکت: دست کودک را نگه دارید و مالش را از انگشت ها تا شانه ها تکرار کنید. در پایان، دست کودک را به آرامی در بین کف دست هایتان، که به شکل کاسه جمع شده، نگه دارید. این حرکات را روی بازوی دیگر تکرار کنید.

صورت

ماساژ بدن کودک و ماساژ صورت باید با تماس سبک و نرم انجام شود. این یکی از مفید ترین ماساژ هاست. می توانید از تماس چشمی کامل با کودک بهره ببرید. همیشه حواستان باشد که روغن را به اطراف چشم کودک نمالید.

۱. حرکات نوازشی را به نرمی از طرفین صورت کودک از بالا تا چانه انجام دهید.

۲. با استفاده از نوک انگشت ها پیشانی کودک را از وسط به بیرون به سمت رستنگاه نوازش دهید.

٣. با فشار ملایم انگشت شست، حرکت را از بینی و گونه ها شروع کنید. حرکت را تکرار کنید تاكل ناحيه گونه را پوشش دهید.

۴. انگشت شستتان را زیر لب پایینی بگذارید و حرکات نوازشی را به سمت بیرون تا چانه انجام دهید.

۵. با انگشت های سبابه تان حرکات چرخشی نرمی در اطراف ناحیه چشم و همچنین در اطراف دهان انجام دهید.

۶. تکمیل و اتمام حرکت: با دست هایتان از بالای سر تا بالاتنه و پاهای کودک را با حرکات نوازشی لمس کنید.

قسمت عقب بدن

بچه را بچرخانید طوری که شکمش روی زمین قراری بچه را می توانید روی لحاف پر بخوابانید یا در عرض پاهایتان (نه در طول آن ها).

۱. از نشیمنگاه کودک تا شانه هایش را مالش دهید تا به نقطه آغازین برسید. اصلا فشار وارد نکنید.

۲. هر دو دست را صاف روی نشیمنگاه بگذارید و حرکات نوازشی چرخشی را روی هر باسن انجام دهید.

۳. باسن های بچه را به نرمی فشار دهید.

۴. در انتها هر دو دستتان را از سر تا پای کودک بکشید.

۵. تکمیل و اتمام حرکت: کودک را به خودتان نزدیک کنید و او را در آغوش بگیرید. بچه ها بعد از ماساژ به خوابی حاکی از رضایتمندی و عمیقا ریلکس فرو می روند.

روغن های اصلی برای نوزاد

بچه ها در هر سن و سالی که باشند کاملا از آن لذت خواهند برد و واکنش فوق العاده خوبی برای تنظیم ماساژ از خود نشان خواهند داد. در حرکاتتان خلاقیت داشته باشید و روش هایی را که در بالا توضیح داده شده است را بر اساس نیاز فرزندتان تنظیم کنید.

میزان رقیق سازی مناسب به شرح زیر است:

به یاد داشته باشید هیچ گاه از روغن تجاری نوزاد به عنوان ناقل استفاده نکنید، زیرا این روغن ها معدنی هستند و وارد پوست نمی شوند.

کولیک

۱ قطره شمعدانی عطری که در ۱۵ میلی لیتر روغن ناقل رقیق شده باشد. آن را به آرامی بر روی شکم، کمر و پاهای نوزاد در جهت عقربه های ساعت بمالید.

سرفه | سرماخوردگی | مشکلات تنفسی

۱ قطره استوقدوس یا کندر که در ۲۰ میلی لیتر روغن ناقل رقیق شده باشد.

کهیر ناشی از پوشک

دندان درآوردن