تولید بچه زنبور مصنوعی

تولید بچه زنبور مصنوعی

در کشورهای پیشرفته در فن زنبورداری و پرورش زنبورعسل امروزه به ندرت اتفاق می افتد که جمعیتی به طور طبیعی بچه بدهد. بیشتر زنبورداران امروزه از شیبوه تولید بچه زنبور مصنوعی بهره می گیرند.

نقاط ضعف تولید بچه های طبیعی

١- بچه زنبور اغلب به نقاط دور دست پرواز کرده و از دست زنبوردار فرار می کند.

۲- در صورتی که در زنبورستان بچه طبیعی بدهد خیلی از مواقع در روی درخت های مرتفع تشکیل می گردد که گرفتن آنها خالی از خطر جانی نیست.

٣- زنبوردار نمی تواند تشخیص دهد که بچه از کدام کندو بیرون آمده است تا به جمعیت بچه دهنده بتواند کمک کند. مگر آن که پشت ملکه هایش رنگ شده باشد بلکه شماره هم داشته باشند و شماره آن در شناسنامه اش نوشته شده باشد.

تازه این کار فقط برای پیش بچه ممکن است. برای پس بچه که ملکه اش تازه متولد شده و نه رنگ و نه شماره دارد غیرعملی است.

نحوه تولید بچه زنبور مصنوعی

راههای مختلفی برای رفع نواقص تولید بچه زنبور مصنوعی وجود دارد که در اینجا چند راه آن شرح داده میشوند:

الف- ملکه و ۴ شان از یک جمعیت قوی را با زنبورهایی که رویشان نشسته اند به کندوی خالی تازه ای انتقال می دهند. روی قاب ها نباید پستانکی وجود داشته باشد. اگر داشت فوری آن را خراب و به ویژه لارو پستانک ها را بیرون آورده، دور ریخت. زنبورهای سه قاب دیگر از همان جمعیت قوی را نیز داخل کندوی تازه تشکیل شده تکان داد و قابهای بدون زنبور را به کندوی خودشان برگرداند.

این بچه را که به طور مصنوعی تولید گردیده باید حتما با شربتی که از یک لیتر آب ولرم و یک کیلو شکر و یا بهتر این که به جای شکر یک کیلو عسل درست میشود اقلا یک هفته تغذیه کرد.

داخل کندوی قدیمی ۳ یا ۴ پستانک (هرچه پستانکها بزرگتر باشند بهتر) باقی می گذارند و بقیه را خراب می کنند و حتما لاروهای شان را دور می اندازند. بقیه کار را خود زنبورها به خوبی انجام میدهند. تنها باید مواظب گرما و ذخیره عسل کندوها بود و در صورت لزوم به آنها کمک کرد.

این راه تنها برای جمعیتهایی پیشنهاد می گردد که خود، تصمیم به بچه دادن گرفته و روی شان هایشان نیز تعدادی سلولهای ملکه با پستانک سرباز و یا سربسته وجود دارند.

ب- برخلاف روش اول ملکه را در کندوی قدیمی باقی گذاشته و ۴ شان با زنبورهایی که رویشان نشسته اند و همه سلولهای ملکه به کندوی تازه منتقل می گردند، زنبورهای ۳ شان از همان جمعیت را داخل کندوی تازه تکان داده و شانها را به کندوی قدیمی برمی گردانند. داخل کندوی تازه ۳ یا ۴ عدد از بزرگترین پستانکها را گذاشته، بقیه را خراب می کنند. ادامه کار مثل روش قبلی است.

د- بدون توجه به ملکه زنبورعسل، ۴ شان با زنبورهایی که رویشان نشسته اند را به کندویی خالی منتقل و زنبورهای ۳ شان را نیز داخل آن تکان داده و شانها را به کندوی قدیمی برمی گردانند.

مهم این است که در هریک از کندوها اقلا یک شان با لاروهای جوان و سرباز یعنی لاروهایی که سن آنها کمتر از ۳ روز است حتما وجود داشته باشد. اگر کندو به اندازه کافی لاروهای یک تا سه روزه نداشت میتوان از کندوهای خوب و پرمحصول دیگر شانها با لاروهای یک تا ۳ روزه را برداشته به این کندوها منتقل کرد.

در کنترلی که سه روز بعد انجام می گیرد معلوم می شود که ملکه در کدام یک از ۲ کندوها می باشد چون در کندویی که ملکه نیست زنبورها روی شانها چند عدد پستانک یا سلول ملکه درست می کنند و حال آن که در کندویی که ملکه است کارها روال عادی داشته و از سلول ملکه خبری نخواهد بود. باز هم ادامه کار مثل تغذيه و حذف سلولهای ملکه زیادی و غیره … مثل روش اول می باشد.

یک مطلب مهم در خصوص تولید بچه زنبور مصنوعی

سالها تجربه نشان داده است که تقریبا همیشه بچه های مصنوعی بعد از یکی دو روز ضعیف می شوند. دلیلش هم این است که زنبورهایی که قادر به پروازند به محل و کندوی قدیمی خود برمی گردند. در نتیجه تعداد زنبورهای بچه مصنوعی کم میشود.

باید برای این که چنین وضعی پیش نیاید سوراخ پرواز کندویی را که باید بچه در آن تشکیل گردد با توری بست تا زنبورها نتوانند از کندوها بیرون بیایند و پس از تشکیل بچه، سرکندو را گذاشته و بعد از آن که به تعداد کافی بچه از کندوهای مختلف گرفته شد آنها را حداکثر ۲ ساعت پس از تشکیل بچه به نقطه ای دور به فاصله تقریبا ۱۰ کیلومتری انتقال داد. تنها در چنین وضعی است که زنبورهای قادر به پرواز به ناچار در کندو باقی می مانند و بچه ها ضعیف نمیشوند.

اگر تولید بچه زنبور مصنوعی در بهار باشد اقلا باید ۲ ماه در محل تازه باقی بماند تا نسل عوض شود. یعنی همه زنبورهایی که قبل از انتقال قادر به پرواز بودند از بین بروند. پس از این مدت بچه ها را می توان به زنبورستان اصلی برگرداند.

هرگاه تولید بچه زنبور مصنوعی در نیمه دوم تابستان و یا بعد از آن باشد (که کمتر اتفاق می افتد) در این حال بهتر است آنها را تا اردیبهشت سال بعد در محل تازه نگهداری کرد. چون زنبورهایشان مدت زیادتری عمر می کنند.ولی اگر قرار باشد که جمعیت های زنبورستان اصلی را فوری به نقطه دیگری کوچ دهند در این حال می توان بچه ها را نیز در کنار جمعیتهای زنبورستان اصلی و همراه با آنها انتقال داد.