تاریخ سرکه سیب

سرکه در قفسه دارویی عهد عتیق

تاریخ سرکه سیب قدمتی طولانی دارد. حدود ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، مردم بابل به ویژگی های شفابخشی و درمانی سرکه سیب پی بردند. آن ها حتی حیوانات شکارشده را در سرکه سیب می گذاشتند تا فاسد نشود. در یکی از دست نوشته های آشوری های قدیمی، از كمپرس های سرکه گفته شده که با آن دردهای گوش را معالجه می کردند.

فنیقی ها شکر را در سرکه سیب رقیق شده حل نموده و می نوشیدند. آن ها اتفاقی به سمت این نوشیدنی کشیده شدند. خصوصیات و ویژگی های سرکه در عهد عتیق برآورد شده بود. از سرکه برای ضدعفونی کردن زخم ها و جراحات، کمپرس ضرب دیدگی و خون مردگی، نیش حشرات و نیش مار استفاده می شد. آب سرکه برای رفع تب، بهبود سریع زخم ها، هضم و گوارش غذا و تصفیه بدن مفید است.

چگونه از ویژگی های پر قدرت سرکه طبیعی سیب بهره مند شویم ؟

تحقیقات جهانی، بقراط پدر علم پزشکی را به خاطر یافته هایش و مداوای بیماران خود در چهارصد سال قبل از میلاد ستایش و تقدیر می کند. او دریافت که سرکه سیب طبیعی و تقطیر نشده می تواند به عنوان یک اکسیر و ماده ضدعفونی کننده با خاصیت آنتی بیوتیکی، با ویروس ها، باکتری ها و حتی قارچ ها مقابله کند و بهبودی و پالایش جسمانی را برای یک زندگی سالم تر، و طولانی تر به ارمغان آورد.

نقش سرکه سیب به عنوان یک عامل زداینده و پاک کننده، قدمتی طولانی دارد. این مساله به کوزه های مصری سه هزار سال قبل از میلاد بر می گردد. بابلی ها از سرکه سیب به عنوان چاشنی و نگهدارنده غذا استفاده می کردند، در حالی که ارتش (ژولیوس کاسر) از آن به عنوان یک ماده نیروبخش برای سلامتی و مقابله با بیماری ها استفاده می کرد.

رومی ها و یونانی ها، از سرکه موجود در کوزه ها به عنوان چاشنی و طعم دهنده غذا و هدف های شفا بخشی استفاده می کردند. در تاریخ سرکه سیب و در کتاب مقدس، از سرکه سیب به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده و شفادهنده یاد شده است. شهر پاریس در قرون وسطی شاهد فروش سرکه، در خمره های چوبی توسط دست فروشان خیابانی بود. فروش این سرکه ها به مردم با هدف طول عمر بیشتر، تضمین سلامت فردی، نوشیدنی لذيذ و از بین برنده بوی بدن صورت می گرفت.

حتی (کریستف کلمب) و خدمه او در سفر دریایی خود برای کشف قاره امریکا در سال ۱۴۹۲، از خمره های سرکه برای پیشگیری از کمبود ویتامین C استفاده می کردند. همچنین، بررسی رویدادهای گذشته نشان می دهد سربازان جنگ غیرنظامی آمریکا نیز سرکه سیب را برای ضدعفونی کردن و التیام زخم های خود به کار می بردند.

طی قرن ها در ژاپن، مبارزان (سامورایی)، برای افزایش قدرت و استقامت خود سرکه سیب می نوشیدند. هزاران سال است از سرکه سیب نه تنها برای تامین سلامتی، بلکه به عنوان یک عامل پاک کننده و از بین برنده باکتری ها، میکروب ها، بو و حتى لکه ها استفاده می شود.

جایگاه و تاریخ سرکه سیب از دیدگاه اسلام و روایات اسلامی

در تاریخ سرکه سیب و در روایات اسلامی، از سرکه طبیعی سیب به عنوان بهترین نوشیدنی، برای سالم و شاداب نگهداشتن بدن یاد شده است، به طوری که در بعضی منابع، از خواص درمانی آن نیز سخن بسیار، به میان آمده است. پیامبر اکرم (ص) فرمود: (سرکه خوب، ثروت است و خانه ای که در آن سرکه باشد فقیر نمی شود).

امام صادق (ع) نیز در باب اهمیت سرکه سیب در سلامتی می فرمایند: (سرکه سیب، مشکلات صفرا و کرم های شکم را از بین برده و باعث تقویت قلب و استحکام لثه ها می شود.)

در تایخ سرکه سیب تعداد احادیث موجود درباره اهمیت سرکه سیب بسیار است. شاید، برخی بر این باور غلط باشند که جوامع غربی، نسبت به احادیث اسلامی، اطلاعی نداشته و ناآگاهانه کشف سرکه و خواص درمانی آن را به خود نسبت داده اند. در پاسخ می گوییم، فرض بر اینکه چنین باشد.

آیا آن ها از تاریخ سرکه سیب و محتوای کتب طب سنتی ما، از قبیل کتب بوعلی سینا و رازی که صدها سال در اروپا تدریس می شد نیز بی خبر بوده اند؟ آیا نمی دانند که در بسیاری از نسخه های طب سنتی، از خواص درمانی سرکه سیب استفاده شده است. این درحالی است که بوعلی سینا در مورد خواص سرکه نیز، کتابی تالیف کرده است. آیا غربی ها از انتشار این کتاب در قلب اروپا در ۵۰۰ سال پیش بی اطلاعند؟ اعتقاد ما به این سرقت علمی زمانی را سختر می شود که می بینیم، بسیاری از مطالب این کتاب دقیقا همان مطالبی است که در منابع طب سنتی آمده است.

در این راستا، به مقایسه برخی مطالب کتاب آلمانی با متن یکی از کتب طب سنتی با عنوان (اختیارات بدیعی) که نویسنده آن در سال های ۷۹۲ تا ۸۰۶ هجری قمری می زیسته است می پردازیم:

۱. تاثیر سرکه در قطع خونریزی از دیدگاه کتاب آلمانی: در این کتاب آمده است: افرادی که پی در پی دچار خونریزی بینی می شوند، باید بطور مستمر سرکه سیب بنوشند. اگر یک گلوله پنبه را نیز با سرکه خیس و داخل بینی قرار دهند، خونریزی قطع می شود؛ زیرا سرکه باعث ضد عفونی و تسریع در انعقاد خون می شود.

۱ / ۱. تاثیر سرکه در قطع خونریزی از دیدگاه کتاب اختیارات بدیعی: (سرکه، قطع خون رفتن از هر عضوکه باشد بکند. چون بیاشامند یا آن عضو که از وی خون آید بدان بشیویند و یا در ظرفی بریزند و در آن نشینند قطع خون بکند). لازم به ذکر است که کاربرد اخیر، یعنی؛ نشستن در ظرف سرکه می تواند باعث قطع خونریزی های رحمی و خونریزی بواسیر شود.

۲. تاثیر سرکه بر سلامت دندان و لثه از دیدگاه کتاب آلمانی: در این کتاب آمده است افرادی که دچار جرم دندان، تحلیل و یا التهاب لثه می شوند، باید به بطور مستمر همراه با هر وعده غذایی، سرکه سیب بنوشند. زیرا استفاده از آب و سرکه به عنوان دهان شویه باعث می شود؛ دندان ها کمتر جرم بگیرند، التهاب لثه ها بهبود و از پوسیدگی و تحلیل دندان ها و لثه پیشگیری شود.

۱ / ۲. تاثیر سرکه بر سلامت دندان و لثه از دیدگاه کتاب اختیارات بدیعی: در متن احادیث ارایه شده در این کتاب، ملاحظه می شود، یکی از خواص سرکه، استحکام لثه هاست. و بدلیل خاصیت ضد عفونی کننده آن، به افرادی که دندان خود را می کشند، توصیه می کنیم؛ مرتب دهان خود را با محلول سرکه سیب شستشو دهند. این کار باعث می شود که از خونریزی و عفونت، پیشگیری و جراحت دندان زودتر بهبود یابد

از سوی دیگر، مزه مزه کردن سرکه سیب، دندان را محکم و می تواند، درد دندان را که ناشی از سردی و گرمیست، بهبود بخشد. لازم به ذکر است، آنچه در مورد خواص سرکه سیب گفته شد، مربوط به سرکه طبیعی سیب است و سرکه های کارخانه ای عمدتا شیمیایی و مضرند.

با توجه به مطالب این گفتار در باب تاریخ سرکه سیب ، متوجه شدیم که بسیاری از اکتشافات و مطالب علمی که در اخبار و جراید توسط جوامع غربی منتشر می شوند، برگرفته از آثار بزرگان و دانشمندان اسلامی است. که ممکن است این آثار به صورت غیر واقعی توسط برخی از جوامع غربی به ثبت رسیده باشد.

انسان های قرون وسطی ترشی را دوست داشتند

اگر نگاهی به تاریخ سرکه سیب بیندازیم می بینیم که در قرون وسطی غذاها و نوشیدنی های اسیدی به مقدار زیاد مصرف می شد. انسان های قرون وسطی ترشی را دوست داشتند. اسید موجود در غذاها علاوه بر آسان تر کردن هضم و جذب غذاهای پرچرب، از فاسد شدن آن ها جلوگیری می کرد. آن ها پی برده بودند که این سرکه در کنار سرکه سیب و سرکه انگور، همراه با گیاه آقطی و تمشک، شکوفه های پرتقال یاغنچه های گل رز خواص بهتری دارد.

انسان توانست آن را همراه با گیاهان طبی معطر و ادویه، غنی کند و به صورت سرکه گیاهی به مصرف برساند، مثل سركه رازیانه، سرکه ترخون، سرکه گل میخک یا سرکه دارچین. فروشنده های دوره گرد سرکه فروش، سرکه ها را از داخل بشکه های چوبی که در گاری هایشان داشتند به داخل ظرف هایی که زنان خانه دار آماده نگه داشته بودند می ریختند و ظرف ها را پر می کردند.

خیار، کلم، سیر، خربزه، قارچ های خوراکی و حتی بنفشه ها در سرکه خوابانده می شدند. در این زمان سرکه چنان کالای مرغوب و مطلوبی بود که خیلی زود مشمول مالیات شد. شربت ترش از سیب های وحشی، نوشیدنی مورد علاقه مردم عادی در قرون وسطی بود. این شربت، با شکر، گلاب و سرکه، خوش طعم و معطر می شد.

در تاریخ سرکه سیب و در زمستان، شربت ترش را با سركه رقیقی که با خردل، گل میخک، گیاه تشنک، نعنا، جعفری، زنجبیل، فلفل، دارچین و سیر معطر می شد، درست می کردند. (هیلدگارد فون بینگن (۱۱۷۹-۱۰۹۸)، عالم و عارف بزرگ قرون وسطی، راهبه ای پزشک بود. ارزش دستورالعمل ها و روش های دارویی طبیعی او در مورد امروزه بار دیگر در سطح بالایی ارزیابی شده است.)

هیلدگارد تاثیر درمانی سرکه را شناخت. او سرکه را به خاطر تاثیر مساعد به هضم غذا تجویز و توصیه کرد: (سرکه عفونت را از بدن انسان پاک می کند و نوشیدن آن باعث می شود که هضم غذا به خوبی انجام شود.)

هنگامی که طاعون در اروپا همه جا را فراگرفته بود، پزشکان با سرکه جلوی انتقال بیماری را گرفتند. آن ها از سرکه به خاطر تاثیر ضدعفونی کننده اش در درمان بیماری طاعون استفاده کردند.

در سال های اخیر نیز تعداد بسیار زیاد و متنوعی از انواع سرکه در قفسه های مغازه های مواد غذایی یافت می شود.