ضد اکسیدان ها
ضد اکسیدان ، ماده محافظتی است که به خنثی کردن واکنش های اکسیداسیونی مخرب در بدن کمک می کند. اکثر اکسیداسیون ها با رادیکال های آزاد شروع می شوند که قطعه های مولکولی ناپایداری هستند و شارژ الکتریکی منفی را به شکل الكترون اضافی حمل می کنند.
رادیکال های آزاد سعی می کنند با برخورد به سایر مولكولها و ساختمانهای یاخته، این شارژ را از دست بدهند و یا این الکترون اضافی را منتقل کنند یا به یک شارژ مثبت متصل شوند تا آن را خنثی کنند. این مراحل شیمیایی، اکسیداسیون نامیده می شود که یکی از بهترین نمونه های شناخته شده آن وقتی است که آهن زنگ می زند (اکسید) می شود.
ما به مقدار معینی از فعالیت رادیکال های آزاد در بدن برای مراحل سوخت و ساز خاص و ایمنی، احتیاج داریم. مقدار اضافه رادیکال های آزاد، واکنش های زنجیره ای مضری را آغاز خواهند کرد و شارژالکتریکی اضافی را از یک ماده شیمیایی به ماده شیمیایی دیگر پرت می کنند که سبب آسیب به پروتئین ها، چربی، غشاهای یاخته ای و ماده ژنتیکی می شود.
وقتی ماده ژنتیکی آسیب می بیند، جهش اتفاق می افتد که تصور می شود جهش، ساز و کار اصلی شروع کننده سرطان باشد. اکسیداسیون کلسترول LDL مضر در گردش خون تغییراتی ایجاد می کند که موجب می شود یاخته های زباله گرد (ماکروفاژ)، دربی را به عنوان ماده خارجی شناسایی کنند.
این یاخته ها سعی می کنند با بلعیدن چربی اکسیده شده، آنها را بزدایند. آنها به سرعت بیش از حد انباشته شده و یاخته ها کفی و باد کرده ایجاد می کنند. این یاخته ها با جاسازی خود بین یاخته های دیواره شریان ها، گردش خون را ترک می کنند و چون گیر می افتند، جمع می شوند و پلاک های چربی ایجاد می کنند که آتروما نامیده می شود.
اکنون بسیاری از محققین تصور می کنند که کمبود ضد اکسیدان ها علت زمینهای سخت و تنگ شدن، شریانها (آترواسکلروز) است. هر یاخته بدن روزانه حدود ۱۰۰،۰۰۰ رادیکال آزاد را اکسیده می کند. این اکسیداسیون با بعضی از مشکلات تحلیل برنده و بیماری ها در ارتباط است که عبارت اند از: سخت و تنگ شدن شریان ها، بیماری قلبی کرونری، آب مروارید، تحلیل عضلات چشم، آرتریت، پیری زودرس پوست و سرطان.
ضرورت وجود ضد اکسیدان ها
ضد اکسیدان ها دفاع اصلی در برابر حمله رادیکال های آزاد هستند. آنها سریعا از راه پاک کردن و خنثی کردن شارژهای منفی قبل از اینکه این رادیکال های آزاد واکنش زنجیره ای را آغاز کنند روی آنها عمل می کنند.
چندین ماده معدنی و ویتامینی ضروری به عنوان ضد اکسیدان عمل می کنند که مهم ترین آنها عبارت اند از:
۱. ویتامین آ و بتاکاروتن
۲. ویتامین ث
۳. ویتامین ای
۴. سلنیوم.
ضد اکسیدان های کوچک تر که مهم هستند عبارت اند از:
۱. ریبوفلاوین
۲. مس
۳. منگنز
۴. روی
سایر ضد اکسیدان ها هم به شکل مکمل قابل دسترس هستند مثل عصاره پوست درخت کاج، کوآنزیم کیو ۱۰، کاروتنوئیدها مثل لوتئین و لیکوپن، پنجه شیطان، اسید آلفالپوئیک اسید به همراه میوه قره قاط، جینکو، چای سبز یا عصاره گراپزید.
رادیکال های آزاد در بعضی از واکنشها تولید می شوند مثل واکنش های سوخت و سازی طبیعی، سوختن چربی اضافی بدن به هنگام کاهش وزن، تماس با آلودگی های محیط، سیگار کشیدن، نوشیدن الکل، استنشاق دود اگزوز، تماس با آلاینده های محیط و اشعه ایکس یا نور خورشید ماورا بنفش آ و به هنگام مصرف داروهایی خاص مخصوصا پادزی ها یا پاراستامول، سیگاری ها و مبتلایان به مرض قند مقدار بیشتری از حد معمول رادیکال های آزاد تولید می کنند.
شما نمی توانید از توليد مقدار خاصی از رادیکال های آزاد، جلوگیری کنید چون بعضی از آنها برای سلامت مهم هستند ولی شما با مصرف زیاد ضد اکسیدان ها می توانید آسیب ایجاد شده در اثر مقدار زیادتر آن را به حداقل برسانید.
بسیاری از مکمل های ضد اکسیدانی در حال حاضر در دسترس اند تا به خنثی کردن رادیکال های آزاد و حفاظت در برابر اثرات مضرشان، کمک کنند آزمایش ادرار رادیکال آزاد همیشه در دسترس است تا به پایش مقدار تولید رادیکال های آزاد بدن شما کمک کند.
گرچه رعایت رژیم غذایی همیشه اولین قدم است اما بسیاری از تجارب امروز نشان می دهد که غذا نمی تواند، حداقل مقدار ضد اکسیدان های مورد نیاز را تامین کند. بررسی ها نشان می دهد که اکثر افراد تمام ویتامین ث، ای و کاروتنوئیدی که نیاز دارند از غذای خود به دست نمی آورند.
محققین مقدار ضد اکسیدان ها را در خون تعداد زیادی از افراد تجزیه و پیگیری کردند تا ببینند چگونه بسیاری از بیماریهای قلبی کرونری و سرطان ایجاد می شوند. افرادی که بیشترین مقدار ضد اکسیدان های محافظ را داشتند، با کمترین خطر از هر دو بیماری مواجه بودند.
مصرف روزانه پیشنهادی ضد اکسیدان ها مثل ویتامین ث، در حد متوسط قبلا برای پیشگیری از کمبود بیماری مثل اسکوروی (بیماری ناشی از کمبود ویتامین ث)، معرفی شده بود و شواهد جدید نشان می دهد که ما ممکن است از مصرف بیشتر هم سود ببریم.
مصرف روزانه ضد اکسیدان مورد نیاز برای رسیدن به میزان ۲۰٪ از افرادی که، کمترین میزان خطر بیماری قلبی کرونری و سرطان را داشتند به شرح زیر است:
مصرف روزانه ضد اکسیدان مورد نیاز برای رسیدن به میزان ۲۰ از افرادی که کمترین میزان خطر بیماری قلبی کرونری و سرطان را داشتند به شرح زیر است:
- ویتامین ث، ۱۵۰ – ۲۵۰ میلی گرم روزانه
- ویتامین ای. ۵۰-۱۰۰ میلی گرم روزانه
- کاروتنوئید مخلوط ۱۵ میلی گرم روزانه
- سلنیوم. ۱۰۰ میکروگرم روزانه
افرادی که سیگار می کشند، مرض قندیهایی که سیگار می کشند و یا افرادی که رژیم غذایی کمی دارند، احتمالا در برابر سایر افراد، ضد اکسیدان نیاز دارند. چند مطالعه مهم مطالب زیر را به دست ما داده است:
۱. مقدار تغذیه بیشتر ضد اکسیدانی به طور متوسط طول عمر را ٪۱۸ بیشتر از افرادی می کند که ضد اکسیدان مصرف نمی کنند.
۲. ویتامین ث مقدار کلسترول LDL مضر را کاهش می دهد این کلسترول در دیواره شریان ها تا ۹۳٪ نشت می کند. ویتامین ای این نشت را حداقل ۴۵٪ کاهش می دهد.
۳. خطر آنژین در ۶۰۰۰ داوطلب مرد میانسال ۳ برابر بیشتر از آنهایی بود که مقدار ویتامین های ای، ث و بتاکاروتن پایینی داشتند.
۴. در ۸۷،۰۰۰ پرستار زن و ۶۰،۰۰۰ پزشک مرد خطر بیماری قلبی کرونری تا ۵۰٪ در زنان و ۲۵٪ در مردان با مصرف مکمل ویتامین ایی به مدت ۲ سال یا بیشتر کاهش یافت.
۵. افرادی که بیشترین مصرف بتاکاروتن طبیعی را داشتند با خطر بیماری قلبی کرونری پایین تری مواجه بودند. (در زنان ۲۲٪ و در مردان ۲۵٪ کمتر).
۶. یک مطالعه ۱۰ ساله در کالیفرنیا روی ۱۱،۰۰۰ نفر، نشان داد که مصرف زیاد ویتامین ث خطر بیماری قلبی کرونری را در مردان تا ۶۰٪ و خطر مرگ آنها را تا ۳۵٪ کاهش می دهد. در زنان خطر بیماری قلبی تا ۲۵٪ کاهش داشت.
۷. افرادی که بیشترین مصرف ضد اکسیدان را داشتند با کمترین خطر در مورد سرطان های دهان، گلو، حنجره، مری، معده، ریه، پستان، مثانه، کولون، راست روده، گردن رحم، اندومتریوم یا غده پروستات، روبه رو بودند.
۸.افرادی که مکمل های ویتامین ث دریافت و یا یک رژیم غنی از ویتامین ث و مصرف کردند خطر ایجاد آب مروارید در آنها نسبت به کسانی که رژیم غذایی فقیر از نظر ویتامین ث دریافت می کردند، ۴۵٪کاهش یافت به نظر می رسد اسفناج یکی از محافظ ترین غذاها باشد.
محققین وقتی که دریافتند سیگاری های دریافت کننده ویتامین ای و بتاکاروتن (به تنهایی یا با هم ) خطر کمتری برای ابتلا به بیماری قلبی کرونری نداشتند و شاید خطر ابتلا به سرطان ریه در آنها بیشتر شد، دچار گیجی شدند.
در مقایسه دقیق با سایر مطالعات، این مطالعه اثرات مثبتی از دریافت ویتامین های ضد اکسیدانی نشان می دهد. گرچه این حقیقت که سیگاریهای قهار خطر بالایی از ابتلا به سرطان ریه دارند حتی قبل از اینکه شروع به دریافت مکمل ها کنند و به علت عدم دریافت مکمل های ویتامین ث، محافظت اضافی برای آنها وجود ندارد، ویتامین ث و ای با هم کار می کنند، ویتامین ث بعد از اینکه ویتامین ای عمل ضد اکسیدانی خود را انجام داد، آن را احیا می کند اگر مقدار ویتامین ث موجود ناکافی باشد، ویتامین ای احیا نمی شود و خود به عنوان رادیکال آزاد عمل می کند. پس مکمل های ویتامین ایی با دوز بالا باید با ویتامین ث مصرف شوند.
احتمالا مصرف تنهای کاروتنوئیدها مثل بتاکاروتن عقیده خوبی نیست و به جای آن حالا می گویند که مصرف مکمل های انواع کارتنوئید بهتر است و مخصوصا آنهایی که در طبیعت یافت می شوند.