آیدانا | شما آنچه هستید که میخورید
کاربر ۱۸ 
اناگیر که در یونانی به آن اناغالس گفته می شود، گیاهی از تیرهی پامچال و شبیه به بادیان رومی (مرزنجوش) است و معمولا با آن اشتباه گرفته می شود.
نام های دیگر: آناغالس، زغيله، عين الجمل، آذان الفار النبطي و لبین
نام فارسی : آناگیر
تیره : پامچال Primulaceae
نام انگلیسی : Anagalis
نام علمی :Anagalis arvensis L
گیاهی کوچک، خزنده، یک ساله و در حال رشد که ارتفاع آن حداکثر بین ۱۰ تا ۲۵ سانتی متر است و روی زمین پخش است و دارای ساقه ای با مقطع چهارگوش است.
برگهای آن در جهت مخالف یکدیگر، روبروی هم، نوک تیز و به شکل تخم مرغ است. برگ ها بیشتر شبیه به گوش موش است. رنگ برگ های آن سبز رنگ پریده دارای خال های سیاه و سفید در پشت برگ است.
گل های آن قرمز و آبی با دم گل بلند است. هر دو گونه ی این گیاه (آناغالس قرمز و آنا غالس آبی) در ایران می رویند. در اغلب كتب طب سنتی آناغالس گل قرمز را آناغالس تر و آناغالس با گل آبی و لاجوردی را آناغالس ماده نامیده اند.
آناغالس با گل های قرمز در تمام هند به صورت یک گیاه هرز می روید. گلهای آن از خرداد تا مرداد ماه ظاهر می شود و توسط حشرات گرده افشانی می شود.
میوه ی آن به شکل کپسول است که از طرف سر باز می شود. قطر آن ۳ تا ۵ میلی متر است و در ماه های مهر تا آذر به دست می آید. داخل آن دانه های ریزی وجود دارد که در اندازه و شکل خشخاش است. طعم آنها تند و تلخ است
طول عمر این گیاه کمتر از ۱ سال است و گل های آن آبی و یا قرمز مایل به نارنجی است و در حدود ساعت ۸ صبح تا ساعت ۳ بعدازظهر هر روز ظاهر می شوند.
این گیاه، بومی اروپای غرب آسیا و شمال آفریقا است. گسترش آن در زمین های جنگلی و مراتع است.
گیاه آناگیر آناغالس در ایران در تبریز، گرگان، بندر گز، مازندران، محمودآباد، گیلان در جنوب آستارا، سفیدرود، جنوب رشت، لاهیجان، بلوچستان، چاه بهار، بشاگرد، دماوند، – قزوین، بروجرد و… می روید.
قسمت های مورد استفاده:
ریشه، برگ و میوهی آن.
ترکیبات شیمیایی:
در این گیاه مواد و ساپونین و آنزیم ۱ وجود دارد. در گیاه دو و ساپونین گلوکوزیدی ۲ مشخص شده است.
ریشه ی گیاه پس از مدتی که بماند بویی شبیه به عطر گیاه سنبل الطیب از آن برمی خیزد و دارای گلوکوزیدی به نام سیکلامین ۳ است.
بهترین زمان برداشت در ماه خرداد است. برای استفاده های بعد از خشک شده ی آن استفاده می شود.
ترکیبات شیمیایی این گیاه به شکلی است که برای دام (گوسفند) سمی است.
طرز استفاده و مقدار مصرف اناگیر :
مقدار خوراکی آن ۲ تا ۵ گرم در روز است. بهتر است این گیاه زیر نظر پزشک مصرف شود.
آناغلس به عنوان یک گیاه دارویی بسیار مورد توجه است، به عنوان مصرف داخلی تمام شاخ و برگ آن استفاده میشود. ضدسرفه، معرق، ادرار آور، خلط آور، مسهل، محرک و داروی زخم است. و به عنوان مصرف خارجی به شکل ضماد استفاده میشود. به عنوان تزریق در درمان ورم، عفونت های پوستی و اختلالات کبد و کیسه صفرا نیز استفاده می شود. بهترین زمان برداشت در ماه خرداد است. برای استفاده های بعدی از خشک شدهی آن استفاده میشود.
خواص درمانی و طبیعت آن
طبیعت گیاه آناغالس دشتی گرم و خشک است.
خواص دارویی این گیاه به طور خلاصه عبارتند از: خشک کننده، باز کننده انسداد و گرفتگی مجاری عروق، ضد سم در درمان مارگزیدگی، درمان یرقان، ناراحتی های مغزی، هاری و بیماری ترس از آب، صرع، استسقاء جرام و مالیخولیا، درمان ضعف بینایی و زخمهای چشم، ناراحتیهای پوستی اطراف چشم، بیرون آوردن خار و تیغ از بدن، جلوگیری از توسعه ی زخمهای چرکی و دفع باد سرخ، رفع ناراحتی های مغزی و تسکین درد دندان .
شیخ الرئیس ابوعلی سینا حکیم و دانشمند ایرانی چنین می گوید که اگر ریشه و برگ های آناغالس دشتی را بکوبید و با تخم کتان مخلوط کنید برای دفع زخم آبله بسیار مفید است به شرط آن که روزی دو بار انجام شود.
اگر گیاه آناغالس دشتی را با پیاز موش و پیاز به صورت کوبیده مخلوط و آب غوره یا سرکه به آنها اضافه کنید و بر زخمهای چرکی و یا عادی بمالید و هر روز این عمل را تکرار کنید موجب بهبودی خواهد شد.
دم کرده ی آن خلط آور است، از این جهت برای سرفه و سرماخوردگی مفید است. برای رفع ناراحتی های روحی و صرع از دم کرده ی این گیاه می توان استفاده کرد.در آلمان از دم کرده ی این گیاه برای رفع یرقان، دفع رسوبات صفراوی و درمان نفریت استفاده می شود.
برای زخم های دردناک می توان این گیاه را کوبیده و به صورت ضماد استفاده کرد. اگر با آب انگور کهنه خورده شود پادزهر مار و درد کلیه را برطرف می کند. ضماد آن با آرد جو برای بیرون آوردن خار و تیغ از اعضای بدن مفید است. اگر این گیاه را بروی پوست بمالید خارش را تسکین و درمان کننده سودا است.
برای بیماری جذام از این گیاه می توان استفاده کرد. . اگر دم کردهی برگ و میوهی این گیاه را غرغره کنید، برای رفع ناراحتی های مغزی و پاک کردن سر از بلغم و تسکین درد دندان مفید است.
عوارض جانبی، موارد احتیاط و منع مصرف:
آناغالس به خاطر داشتن ساپونین باید به مقدار کم مصرف شود. ضمنا مصرف این گیاه با نظر پزشک باشد.
